Özne + Nesne (ve diğer öğeler) + Yüklem
Japonca'da Türkçe'dekinden farklı olarak tabii ki bazı ekler var. Özneden sonra özne betimleyicisi wa bağlacı her cümlede mutlaka kullanılır. İsim cümlesinde, yüklem yerine geçecek isimden sonra resmi konuşma biçiminde "desu", resmi olmayan biçimde "da" getirilir.
Özne + wa + Yüklem (isim) + desu
Örnek vererek açıklayalım,
Watashi (özne) wa gakusei desu (yüklem). (Ben öğrenciyim.) // (gakusei: öğrenci)
Kore (özne) wa hon desu (yüklem). (Bu, kitaptır.) // (hon: kitap)
Kono ki (özne) wa midori desu (yüklem). (Bu ağaç yeşildir.) // (ki: ağaç, midori: yeşil)
Olumsuz cümlede ise "desu" yerine "ja arimasen" gelir.
Watashi wa gakusei ja arimasen. (Ben öğrenci değilim.)
Kore wa hon ja arimasen. (Bu, kitap değildir.)
Kono ki wa midori ja arimasen. (Bu ağaç yeşil değildir.)
Soru cümlesinde öğe dizilişi aynı kalır, olumlu cümledeki kalıp kullanılarak cümle sonuna "ka" eki getirilir.
Anata wa gakusei desu ka? (Sen öğrenci misin?) // (resmi biçim olduğu için, 2.tekil şahıs ile kibar konuşulduğunu varsayarsak "Siz öğrenci misiniz?" olarak da düşünebilirsiniz.)
Kore wa hon desu ka? (Bu kitap mıdır?)
Kono ki wa midori desu ka? (Bu ağaç yeşil midir?)
Soru cümlesini olumsuz olarak sormak istersek, olumsuz cümle kalıbına "ka" eki getirmemiz yeterlidir.
Anata wa gakusei ja arimasen ka? (Sen/Siz öğrenci değil misiniz?)
Kore wa hon ja arimasen ka? (Bu kitap değil midir?)
Kono ki wa midori ja arimasen ka? (Bu ağaç yeşil değil midir?)
Aynı cümlelerin resmi olmayan biçimleri (bazılarının dediği "kaba konuşma dili") ile de örnek verecek olursak,
Olumlu cümlede "desu" yerine "da" getirilir.
Watashi wa gakusei da.
Kore wa hon da.
Kono ki wa midori da.
Olumsuz cümlede "ja arimasen" yerine "ja nai" getirilir.
Watashi wa gakusei ja nai.
Kore wa hon ja nai.
Kono ki wa midori ja nai.
Olumlu soru cümlesinde yine cümle sonunda "ka" eki kullanılır ancak "da" yardımcı fiili düşürülür. Veya konuşma dilinde daha sıklıkla kullanılan, soru eki kullanmadan son hece yüksek şekilde söylenerek soru sorulduğu vurgusu yapılır.
Anata wa gakusei ka? // Anata wa gakusei???
Kore wa hon ka? // Kore wa hon???
Kono ki wa midori ka? // Kono ki wa midori???
Olumsuz soru cümlesinde "ja nai" kalıbından sonra "ka" eki getirilir. Yine günlük konuşma tarzına bağlı olarak soru anlamı sadece vurgu ile verilebilir.
Anata wa gakusei ja nai ka? // Anata wa gakusei ja nai???
Kore wa hon ja nai ka? // Kore wa hon ja nai???
Kono ki wa midori ja nai ka? // Kono ki wa midori ja nai???