Hitsuyou: gerek, ihtiyaç; gerekli, lazım
Hitsuyou kelimesi isim grubundadır. Bu yüzden isim cümlesi şeklinde, desu ile birlikte kullanılır. Günlük (gayriresmi) konuşmada "desu" yerine "da" kullanılabilir, veya cümle hitsuyou ile bitirilebilir. Gerekli olan şeyin, yani nesnenin sonrasına ga bağlacı getirilir.
Soru: Anata wa nani ga hitsuyou desu ka? -> Sana ne lazım / ne gerekmekte?
Watashi wa atarashii keitai denwa ga hitsyou desu. -> Bana yeni bir cep telefonu lazım.
Watashi wa kasa ga hitsuyou desu. -> Bana bir şemsiye gerekiyor.
Olumsuz yaparken, hitsuyou kelimesi isim grubunda çekimlendiği için ja arimasen (gayriresmi biçim: ja nai) kullanılır.
Watashi wa atarashii keitai denwa ga hitsuyou ja arimasen. -> Bana yeni bir cep telefonu lazım değil.
Watashi wa kasa ga hitsuyou ja arimasen. -> Şemsiye gerekli değil.
Türkçe karşılıklarını yazarken cümle şeklini değiştirerek kullandığımı farketmişsinizdir. Biz birkaç değişik şekilde bu istemimizi belirtsek de Japonca'da sadece hitsuyou kelimesi bu cümleleri karşılar. Yani siz Türkçe karşılığını kendi kullanım şeklinize bağlı olarak türetebilirsiniz. Her durumda ihtiyacımız olan nesneyi belirtmek için hitsuyou yeterlidir.
Kelime ve gramer pratiği olması açısından cümleleri biraz daha geliştirerek örneklendirmek istiyorum:
Keitai denwa ga kowaremashita kara atarashii no ga hitsuyou desu. (Cep telefonum bozulduğu için yeni bir tanesine ihtiyacım var.)
Bu cümlede no bağlacı kullanımı:
Cümlenin başında keitai denwa diyerek neyden bahsettiğimizi zaten belirttik. Aynı kelimeleri cümlenin devamında tekrar etmemek için, atarashii keitai denwa tamlamasında, nesnenin (keitai denwa) yerine no kullanabiliyoruz. Türkçe'sinde tam olarak "yeni cep telefonu" demek yerine "yenisi" demiş oluyoruz.
Ame ga furisou. Kasa ga hitsuyou desu. (Yağmur yağacak gibi görünüyor. Şemsiye lazım.)
Bu cümledeki fiil; furi-sou:
Fiile getirilen -sou eki, öyle olduğu kesin olmayan ama muhtemelen öyle olduğu tahmin edilen bir şey olduğunda kullanılır. Ayrıca bu ek, sıfatların sonunda da kullanılır. Fiilden örnek vermek gerekirse, furimasu fiili "yağmak" demektir. Ame ga furimasu (yağmur yağacak) şeklinde kullanırsak, yağmurun yağacağının kesin olduğu anlamına gelir, mesela hava durumunda söylenmiştir ya da size malum olmuştur. Ancak yağmurun yağacağını siz kendi gözlemlerinize veya hislerinize dayanarak söylüyorsanız, mesela havadaki bulutlara veya rüzgarın esişine veya tamamen 6.hissinize dayanarak, bu durumda "yağmur yağacak gibi" anlamında "furisou" kullanımı daha uygundur.
Kono keitai denwa wo sengetsu kaimashita. Dakara atarashii no ga hitsuyou ja nai. (Bu telefonu geçen ay aldım. Bu yüzden yeni bir tane gerekmiyor.)
Kyou tenki wa ii desu ne. Kasa ga hitsuyou ja nai. (Bugün hava iyi, dimi. Şemsiye lazım olmaz.)
